مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) در سالی که گذشت چند موج نظرسنجی مهم را به سرانجام رسانید از همین رو، با رئیس مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) به گفت و گو درباره فعالیت های علمی ایسپا پرداختیم.
1- طرحهای شاخص 97 را لطفا توضیح دهید؟
در سال 97 صرفاً در حوزه اصلی کار ایسپا که بحث نظرسنجی است سه اتفاق خوب افتاد. از آن جهت میگویم حوزه اصلی چراکه ما در حوزه اصلی ترویجی و افکارسنجی هم فعالیت میکنیم. منظور از کار اصلی به سرانجام رسیدن سه موج دوم پیمایشهای اجتماعی بود. درست است که پیمایش ها در نوع خود قابل توجه هستند اما در حوزه علوم اجتماعی و برای سیاستگذاری فرهنگی و اجتماعی، پیمایش هایی که تکرار میشوند از اهمیت بیشتری برخوردارند. چرا که فهمی از تغییرات و دگرگونیها را ارائه میکنند و دانشمندان علوم اجتماعی با تکیه به همین مرورهای روندی میتوانند الگوهایی برای درک و فهم جامعه استخراج نمایند.
2- ایسپا هم در زمینه استخراج این الگوها فعالیت کرده است؟
یکی از برنامه های جدی ایسپا فهم و درک رفتارهای مردم ایران در موضوع مختلف است. لذا اهتمام ویژه به اجرای موجهای پیاپی پیمایشها و نظرسنجی ها در فواصل مناسب با رعایت استانداردهای علمی دارد. یکی از فعالیت های علمی که ایسپا انجام داده و عموم مردم بیشتر با آن آشنا هستند درک و فهم رفتارهای انتخاباتی است اما در حوزه های دیگر مثل رفتارهای اقتصادی، رفتارهای سیاسی، رفتارهای دینی و سایر مقولهها هم ایسپا کارهای گوناگونی را انجام داده است.
3- از انتخابات صحبت به میان آمد. آیا برای انتخابات مجلس سال آینده برنامه خاصی دارید؟
بله، به طور طبیعی آمادگی کامل برای اجرای چندین موج نظرسنجی با همکاری شعب ایسپا خواهیم داشت.
4- برگردیم به سوال اول، شما کدام پیمایش ها را به صورت مجدد تکرار گردید؟
ما به دو صورت روندها را مورد بررسی قرار دادیم برخی از محورهای مهم مثل رضایت مردم از زندگی، شادکامی، اعتماد اجتماعی، برخی محورهای دینداری، امید به آینده و مصرف رسانهها و شبکههای اجتماعی، محورهایی است که به صورت مستمر در لابلای طرحهای فصلی بازتاب اجتماعی مسائل روز کشور مورد سنجش قرار گرفته است. اما سه پیمایش مهم نیز در سال گذشته انجام شد اولین پیمایش «سنجش فرهنگ سیاسی مردم ایران» بود که خبرهای آن منتشر شد. موج اول این پیمایش در سال 1384 انجام شده است که در این بازه زمانی میتوان به خوبی درک مناسبی از تغییرات فرهنگ سیاسی مردم ایران ارائه نمود.
اجازه بفرمایید درباره پیمایش دوم با توجه به نظر کارفرما صحبتی نکنیم. اما در پیمایش دیگری هم در سال 1392 انجام دادیم با عنوان «نگرش جوانان به ازدواج و تشکیل خانواده» که موفق شدیم موج دوم آن را در انتهای سال 1397 اجرا نماییم.
5- این پیمایش به چه محورهایی پرداخت؟
دست مایه این پیمایش توجه به فرهنگ ازدواج در ایران بوده است. نحوه انتخاب و ملاکهای انتخاب برای پسران و دختران جامعه ایرانی، دلایل ازدواج یا عدم آن، روابط پیش زناشویی و فرا زناشویی برخی از محورهایی بوده که مورد سنجش قرار گرفته است.
6- آیا مسائل روز کشور در این پیمایش مورد توجه قرار گرفته است؟
هر پیمایشی بدون توجه زمینه و زمانهی خود، محکوم به شکست است و ما در تمامی فعالیتهای این حوزه مسائل و اتفاقات روز را مدنظر قرار میدهیم امّا اگر مقصود شما برخی بحث های سیاستگذاران در این حوزه و یا مواردی پیرامون تقنین مدنظر شماست باید بگویم که این موارد هم در نظر گرفته شده است.
به عنوان نمونه در اواخر سال 1397 مباحث فراوانی پیرامون سنی ازدواج دختران در جامعه مطرح شد که موافقان و مخالفان از تریبونهای رسمی و یا مطبوعات و شبکه های اجتماعی مطرح کردند. همین مطلب را ما دست مایه پرسش از مردم قرار دادیم و متوجه شدیم 22.3 درصد معتقدند ازدواج در سن کم اشکالی ندارد و 77 درصد ازدواج در سن پایین را باعث برخی آسیبها دانستهاند که امیدوارم این مباحث و نتایج کمک به مقوله تقویت خانواده در جامعه ایرانی باشد.