زنان باردار به عنوان جزئی از جامعه نیاز به دریافت خدمات بهداشتی در حد مطلوب دارند چرا که با وارد شدن به این مرحله دوران بر خطری را آغاز می‌کنند که می‌تواند پایان ناخوشایندی همراه با عوارض خطرناک برای خود و جنین داشته باشد.
مهم‌ترین شاخص بهداشتی هر کشور شاخص مرگ و میر زنان باردار است که با بیشرفت جوامع و دسترسی اکثریت افراد به خدمات بهداشتی خوشبختانه میزان این شاخص رو به کاهش است.
زنان باردار به عنوان جزئی از جامعه نیاز به دریافت خدمات بهداشتی در حد مطلوب دارند چرا که با وارد شدن به این مرحله دوران بر خطری را آغاز می‌کنند که می‌تواند بایان ناخوشایندی همراه با عوارض خطرناک برای خود و جنین داشته باشد؛ بنابراین برای کاهش این عوارض، زنان باردار برای به سلامت به بایان رساندن این مرحله نیاز به توجه و مراقبت خاصی دارند که باید به آن توجه کرد.
سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که بانوان باردار باید چهار ویزیت قبل از بارداری داشته باشند تا مشکلات به وجود آمده درمان شود و ایمنی سازی لازم نیز انجام شود.
توصیه‌هایی برای دوران قبل و حین بارداری
فرشته درایتی، کارشناس مامایی در خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: برای گذراندن دوره سالم بارداری باید نکاتی را رعایت کرد تا فرزندی سالم از مادری سالم متولد شود.
این کارشناس مامایی بیان کرد: بدون شک آمادگی برای بچه‌دارشدن نخستین اقدام پس از تصمیم بارداری است و برای داشتن یک دوره بارداری سالم و داشتن فرزندی سالم، باید نکاتی رعایت شود.
وی با اشاره به اینکه با اشاره به اینکه مصرف اسید فولیک در دوران بارداری لازم است، افزود: یکی از نکات قبل از بارداری، تناسب اندام است.
این کارشناس مامایی ادامه داد: اگر اضافه وزن داشته یا دچار کمبود وزن هستید، پیش از اقدام برای بارداری به یک متخصص تغذیه مراجعه کرده و به وزن مناسب برسید.
درایتی تصریح کرد: براساس بررسی‌ها، با مصرف حداقل ۴۰۰ میکروگرم اسیدفولیک در طول روز برای حداقل یک ماه پیش از بارداری و سه ماه نخست بارداری، می‌توانید ۵۰ تا ۷۰ درصد از احتمال داشتن نوزادی با نقص لوله عصبی پیشگیری کنید.
وی با بیان اینکه برگشت محتویات معده به مری در دوران بارداری، طبیعی است، یادآور شد: به همین دلیل نیاز به درمان نداشته و با رعایت مواردی می‌توان از آن پیشگیری و یا آن را کاهش داد.
این کارشناس مامایی با اشاره به اینکه تهوع و استفراغ از عوارض شایع نیمه اول دوران بارداری است و باعث برگشت محتویات معده می‌شود، تصریح کرد: با مراقبت‌های لازم و ضروری دوره‌های بارداری (قبل، حین و پس از بارداری) می‌توان زایمانی خوب و فرزندی سالم را داشت.
وی با اشاره به اینکه انجام ورزش قبل از بارداری باعث تقویت عضلات و کاهش احتمالی بروز ریفلاکس معده می‌شود، افزود: تمرینات ورزشی شدید که در آن سر پائین‌تر از بدن قرار می‌گیرد و دراز نشست و برداشتن وزنه، افزایش فشار در داخل شکم را در پی داشته و باعث تشدید ریفلاکس معده می‌شود.
درایتی با اشاره به فرمول ساده برای تعیین زمان تخمک‌گذاری، اظهار کرد: فرد باید زمان دوره قاعدگی بعدی را در نظر گرفته، سپس ۱۲ تا ۱۶ روز از آن کم کرده و این چند روز، محدوده زمانی بوده که احتمال تخمک‌گذاری و بارداری شما در آن زیاد است.
وی با بیان اینکه برای بانوانی که دوره کامل پریودی آن‌ها ۲۸ روز طول می‌کشد، چهاردهمین روز معمولا روز تخمک‌گذاری است، یادآور شد: برای استفاده از این روش، شما باید بدانید دوره کامل شما معمول چند روز طول می‌کشد البته از دستگاه‌های محاسبه تخمک‌گذاری نیز می‌توانید استفاده کنید.
این کارشناس مامایی با بیان اینکه در دوران بارداری محدودیت مصرف کربوهیدرات‌ها، قند‌ها و نوشیدنی‌های کربنات (مانند نوشابه‌ها) لازم است، خاطرنشان کرد: دوران حاملگی دورانی بوده که دندان‌ها و لثه‌ها توجه بیشتری را می‌طلبد و تمامی مادران باردار به بهداشت دهان و دندان خود توجه بیشتری باید داشته و قبل از اقدام به بارداری معاینات دندانپزشکی و بهداشت دهان و دندان را جدی بگیرند.
درایتی با بیان اینکه حاملگی‌های ناخواسته یکی از مشکلات بهداشتی و اجتمــاعی است و هر ساله حدود ۲۰۰ میلیون حاملگی در سراسر جهان روی می‌دهد، تصریح کرد: از این تعداد حدود ۵۰ میلیون مورد از حاملگی‌های ناخواسته منجر به سقط شده که ۲۰ میلیون از این سقط‌ها غیر بهداشتی و خطرناک است.
وی با بیان اینکه سالانه صد‌ها هزار معلولیت و ناتوانی نیز برای مادران که از خطر مرگ نجـــات یافته‌اند، پیش می‌آید، افزود: در کشور ما نیز علی‌رغم دسترسی آسان به مسائل پیشگیری از حاملگی هر ساله ده‌ها هزار حاملگـــی ناخواسته اتفــاق می‌افتد و علاوه بر این عوارض دیگری مانند کم خونی به علت خونریزی، افزایش احتمال سقط در بارداری‌های بعدی و عوارض روانی و عفونی نیز رخ می‌دهد.
این کارشناس مامایی بیان کرد: به طور معمول رنجی که مادر در طی وضع حمل بر اثر حاملگی ناخواسته تحمل می‌کند، بسیار سخت بوده و این افسردگی‌ها اثرات بدی برروی جنین خواهد گذاشت.
درایتی با بیان اینکه حاملگی‌های ناخواسته علاوه بر اثرات شخصی، اثرات اجتماعی زیادی نیز دارد، خاطرنشان کرد: حاملگی‌های ناخواسته، مراقبت‌های دوران بارداری را نیز تحت تاثیر خود قرار داده و با کاهش مراقبت‌ها سطح مشکلات بالاخواهد رفت و جان مادر و جنین را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد؛ بنابراین انجام آزمایشات و مشاوره با پزشکان قبل از تصمیم به باراداری و در حین آن و آگاهی از تغییرات زنان باردار در طی ۹ ماه، بسیاری ضروری به نظر می‌رسد. این امر آن چنان مهم است که می‌تواند جامعه آینده را از وجود افرادی با معلولیت‌های جسمی و ذهنی دور نگه دارد.