پروتکل فشارخون در کشورهای مختلف فرق میکند، در کشور ما فشارخون طبیعی را ۱۳۰ روی ۸۰ و پایینتر درنظر میگیرند، اما به طورکلی باید بالاتر از ۱۴۰ و روی ۹۰ باشد.
ما حداکثر فشار خون طبیعی را عدد ۱۴۰ روی ۹۰ در نظر میگیریم و اگر ازاین اندازه بیشتر باشد، فشار خون بالا تلقی میکنیم. افراد بالای ۶۵ سال فشارخون ۱۵۰ روی ۹۰ فشار خون مناسبی است. پرفشاری خون بیماری شایع و کم علامت و پرخطری است. بعضی حالتها در کسانی که بیماری ندارند باعث افزایش فشار خون میشود. حالاتی مثل استرس، ورزش سنگین باعث افزایش فشارخون سیستولیک (ماکزیمم) و کاهش فشار دیاستول یا مینیمم میشود. بعد از چند دقیقه استراحت فشار به حد طبیعی برمیگردد.
افراد از چه سنی باید فشار خون خود را اندازهگیری کنند؟
ما باید فشار خون خود را از ۲۰ سالگی اندازه بگیریم. در گذشته اولین بار در ۴۰ سالگی فشارخون اندازهگیری میشد. افراد بالای ۲۰ سال بویژه آنها که زمینه ارثی فشار خون بالا دارند، بهتر است هرچند ماه یکبار فشار خون خود را اندازهگیری کنند. بالای ۹۰ درصد موارد، فشارخون بالا ارثی است، ولی عوامل محیطی نیز روی آن تاثیر میگذارند؛ بنابراین افرادی که زمینه ارثی دارند بهتر است عوامل خطر را بشناسند و از آن دوری کنند.
چه عواملی باعث فشار خون بالا میشوند؟
مصرف غذاهای پرنمک، نداشتن تحرک فیزیکی، ورزش نکردن، چاقی و اضافه وزن.
انواع مختلف فشار خون را نام ببرید.
در بیش از ۹۰ درصد موارد، فشارخون اولیه است. یعنی نمیتوان علتی برای آن درنظر گرفت. زمینه ارثی در آن نقش دارد و درطیف سنی ۳۰-۲۵ تا ۵۵ سال مشاهده میشود.
عوامل محیطی مثل غذاهای شور، چربیهای اشباعشده و ورزش نکردن این بیماری را تشدید میکند.
ورزش، فشارخون را پایین میآورد و نوسانات آن را کاهش میدهد. داشتن وزن مناسب، پرهیز از مصرف نمک، ورزش کردن در افرادی که زمینه پرفشاری خون دارند باعث میشود فشارخون بالا دیرتر بروز کند.
یک فشار خون ثانویه داریم که کمتر ا. ز. ۱۰ درصد موارد پرفشاری خون را شامل میشود. علت آن برمیگردد به یک مشکل ثانوی در غدد مترشحه داخلی یا مشکل کلیوی که اگر مشکل حل شود فشارخون نیز طبیعی میشود.
برای کسانی که فشار خونشان نوسان دارد وکسانی که فشار خونشان گاه بالا و گاه طبیعی است، چه اقدامی باید کرد؟
افرادی که فشار خونشان نوسان دارد باید درمان شوند. درمورد گروه دوم هم باید این افراد نسبت به فشارخونشان حساس باشند و پیگیری کنند. این حالت ممکن است مدتی طول بکشد و بعد فشارخون بالا ثابت بماند.
آیا برای درمان فشارخون ارثی راهی وجود دارد؟
شاید زمانی مهندسی ژنتیک با ترمیم ژن بتواند موثر باشد، اما تا آن زمان درمانی نداریم.
هدف از درمان فشار خون بالا چیست؟
هدف از درمان رساندن فشارخون به کمتر از ۱۴۰ روی ۹۰ میلیمتر جیوه است. همه افراد چه آنها که زمینه ارثی دارند چه کسانی که زمینه ارثی ندارند، از ۵۵ تا ۶۰ سالگی به بعد فشارخون بالا میرود.
آیا حرارت باعث افزایش فشار خون میشود؟
حرارت خیر. تب کردن برای فرد عادی که فشارخون طبیعی دارد، فشار را بالا نمیبرد، اما درکسی که فشار خون بالا دارد هر استرسی مثل تب، لرز، عفونتهای ویروسی فشارخون را بالا میبرد.
آیا راه رفتن درآب موجب کاهش فشار خون میشود؟
فعالیت در آب یا بیرون از آن برای کنترل فشار خون کمککننده است و اشکال ندارد.
فشار خون ماکزیمم ۱۰ روی ۶ طبیعی تلقی میشود؟
بله، البته اگر علامتی ایجاد نکرده و همیشه این عدد باشد. فشار خون پایین اگر علامت ایجاد نکند، طبیعی است.