به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، از ابتدای هفته جاری و همزمان با اتمام تعطیلات ابتدای سال، قیمت ارز در بازار سیر صعودی به خود گرفت بهطوری که هماکنون بهای دلار از مرز 14 هزار تومان هم عبور کرده است.
بررسی عوامل موثر بر نرخ ارز نشان میدهد که تنها عاملی که در این روزها نسبت به قبل از آن دستخوش تغییر شده است،مسائل سیاسی است. همزمان با جریانسازیهای دولت آمریکا برای سپاه پاسداران، فشار زیادی از ناحیه دوبی به بازار ارز وارد شده است.
در طول چند دهه و افزایش سطح مبادلات مالی و تجاری ایران با امارات و بهویژه شهر دوبی، این شهر به یکی از مهمترین کانالهای ارزی ایران تبدیل شد. کانال مالی در حوزه بانکی در سال 89 و 90 کاملا مسدود شد و کانال صرافی هم در سال 96 و 97 با اعمال قانون مالیات بر ارزش افزوده و مشخص شدن تراکنشهای مالی صرافیهای غیررسمی، تا حد زیادی متوقف شد.
به همین دلیل بانک مرکزی به دنبال جایگزین کردن کانالهای مالی رفت و با توجه به شرایط و ویژگیها و وضعیت اقتصادی، مالی و ارزی عراق، تلاش کرد کانالهای مالی و ارزی خود را به این کشور منتقل کند.
هر چند که عراق در حال تبدیل شدن به هاب ارزی ایران است و سطح مبادلات مالی و ارزی با دوبی بهشدت کاهش یافته و به حداقل رسیده است، اما درهم امارات همچنان یک مبنا برای قیمتگذاری ارز در بازار داخلی است و آثار تغییر در نسبت برابری ریال به درهم بهسرعت در بازار ارز ایران نمایان میشود.
پیگیری خبرنگار فارس از فعالان بازار ارز و منابع آگاه نشان میدهد از سه روز گذشته تقاضاهای بزرگی برای خرید درهم با ریال ایران در دوبی به وجود آمده و نرخهای پیشنهادی برای خرید ارز در بازار دوبی مدام در حال افزایش است و بهانه این افزایش تقاضا و بالا بردن نرخ را به هم به تحریم سپاه ربط میدهند.
این سیگنال یا علامت افزایش نرخ درهم از دوبی، نرخ ارز در بازار داخل را در مسیر افزایش قرار داده است در حالی که در عمل معاملهای انجام نشده و درهمی وارد نشده است.
از طرف دیگر، برخی تحلیلگران تکنیکال بازار ارز که به فعالان بازار سیگنال خرید و فروش ارسال میکنند این گزاره را مطرح کردهاند که اگر نرخ دلار به 14300 تومان برسد، تا 16500 تومان خواهد رسید و همین تحلیل باعث افزایش سطح تقاضای خرید ارز توسط برخی افراد شده است.
نکته اصلی که در اینجا حائز اهمیت است، این است که شکلگیری کانالهای مالی ایران با عراق در حال تقویت است و این مساله اثرگذاری درهم بر بازار ارز ایران را به شدت کاهش خواهد داد. به همین دلیل به نظر میرسد این فشار دوبی بر بازار ارز ایران ناشی ریشه در برنامه آمریکا برای اخلال در بازار ارز ایران است.
در شرایط فعلی و با توجه به تحرکات ایران برای تغییر نقشه ارزی و ایجاد بازار متشکل ارزی که این دو اقدام در کمرنگ کردن تاثیر دوبی بر بازار ارز ایران بسیار موثر هستند و بهزودی به نتیجه خواهند رسید، آمریکا تمام تلاش خود را متمرکز کرده است که از این فاصله شرایط فعلی و شرایط بعدی استفاده کرده تا با فشار بر بازار ارز ایران نرخ ارز را افزایش دهد.
اما پس از تحقق کامل این دو برنامه ایران در حوزه ارزی، ابزار اعمال فشار بر بازار ارز ایران از دست آمریکا گرفته خواهد شد و آمریکا دیگر نمیتواند از ابزار درهم و دوبی استفاده کند. با توجه به روابط استراتژیک ایران و عراق، ضریب نفوذ 10 درصدی شبکه بانکی در عراق و سهم 50 درصدی اسکناس در پایه پولی عراق، آمریکا امکان اعمال تحریمها و اعمال فشار بر کانالهای مالی ایران از طریق عراق را نخواهد داشت.
بنابراین و با توجه به این گزارهها، به نظر میرسد این فشار اخیر که افزایش نرخ ارز را در پی داشته است، موقتی بوده و بهزودی روند نزولی نرخ ارز در داخل کشور آغاز خواهد شد.
البته بانک مرکزی در این مدت میتواند از روشهای موقتی دیگری مانند دخالت در بازار و خرید و فروش ارز استفاده کرده و نرخ ارز را در کوتاه مدت کنترل کند. اما آنچه که میتواند به پایداری نرخ ارز در قیمتهای منطقی منجر شود، تغییر اقلیم ارزی و ایجاد ساختاری شفاف و جدید برای بازار ارز است که از آن به عنوان بازار متشکل ارزی یاد میشود.
انتهای پیام/