دوازدهم فروردین ماه با آغاز بارش‌های دور دوم مازندران و وقوع سیلاب، در زیرآب سوادکوه خسارت‌های زیادی به بار آمد به گونه‌ای که حجم فراوان تخریب و مشکلات پیش آمده، موجب شد تا چندین جلسه شورای مدیریت بحران استان مازندران به صورت روزانه در شهرستان سوادکوه برگزار شود؛ مهم ترین عامل طغیان رودخانه تلار و افزایش خسارات ناشی از آن در این جلسات، عدم لایروبی این رودخانه شناخته شد اما جالب اینجاست که هیچ ارگانی مسئولیت این کار را برعهده نمی گیرد.
تخریب کامل 7 منزل مسکونی، تخلیه و قطعی گاز بیش از 300 خانه حاشیه حریم رودخانه و از بین رفتن بخش عمده‌ای از فضای فیزیکی مدرسه‌ای در زیرآب، در کنار آسیب به اراضی کشاورزی، پل و راه‌های اصلی و فرعی و غیره بخشی از خسارت‌هایی بود که این سیلاب در مازندران ایجاد کرد.
لایروبی نکردن رودخانه تلار منجر به طغیان رودخانه شد
احسان رضایی عضو شورای شهر زیرآب در خصوص آخرین وضعیت این شهر پس از سیل با اشاره به بی‌سابقه بودن شدت سیل اخیر در ۷۰ سال گذشته در این شهر، اظهار کرد: شدت و حجم آب در رودخانه تلار زیرآب به حدی بود که منجر به طغیان رودخانه شد و این شدت که ناشی از بارش باران و برف‌آب بوده بی سابقه است.
وی با بیان اینکه یکی از دلایل به وجود آمدن این خسارت بزرگ برای مردم زیرآب، صادر نکردن مجوز لایروبی رودخانه تلار از سوی آب منطقه‌ای بود، تصریح کرد: در این راستا مقرر بود تفاهم‌نامه‌ای میان شهرداری و آب منطقه‌ای امضا شود که متاسفانه این اتفاق صورت نپذیرفت.
عضو شورای شهر زیرآب خاطرنشان کرد: شهرداری زیرآب به دلیل آگاهی از وضعیت رودخانه تلار با توجه به سابقه قبلی آن، در مرکز شهر اقدام به لایروبی کرد که این امر به شکایت آب منطقه‌ای و صدور حکم سه ماه تعلیقی شهردار منجر شد.
رضایی با تاکید بر اینکه مسیر رودخانه‌ای در حوزه شهری باید در اختیار شهرداری باشد، گفت: عدم لایروبی رودخانه با توجه به تذکرهای داده شده، حجم سیل را افزایش داد و خسارت زیادی به بار آورد.
نبود دیوار حائل در حریم رودخانه دلیلی برای افزایش خسارت سیل
وی با بیان اینکه ساخت و سازهای غیرمجاز در حریم رودخانه که از حدود 15 سال پیش آغاز شد، دلیلی دیگر برای افزایش میزان خسارت سیل در زیرآب است، خاطرنشان کرد: وجود ساختمان مسکونی در حریم رودخانه با توجه به عدم رعایت فاصله ۱۲ متری، منجر به آسیب دیدن چند واحد مسکونی در این شهر شد.
عضو شورای شهر زیرآب با اشاره به اینکه نبود دیوار حائل در حریم رودخانه دلیل اصلی ورود سیل پس از طغیان رودخانه تلار است، اظهار کرد: از سویی دیگر نبود سیل بند در بستر رودخانه شدت سیل و خسارات ناشی از آن را افزایش داد.
رضایی خاطرنشان کرد: در حال حاضر آب منطقه‌ای مازندران به دستور استاندار این استان با همکاری شهرداری و با استقرار ۲۵ دستگاه ادوات سنگین در حال لایروبی رودخانه هستند و پنج میلیون تومان تسهیلات بلاعوض و ۸۰ میلیون تومان تسهیلات برای واحدهای تخریبی از طریق بنیاد مسکن در نظر گرفته شده است.
وی با تاکید بر اینکه برخی از ساختمان‌ها نیز نه تنها حدود حریم رودخانه را رعایت نکرده‌اند بلکه به داخل رودخانه نیز تجاوز کرده‌اند، تصریح کرد: از این رو استاندار مازندران دستور داد که ۴۰۰ واحد حریم رودخانه شناسایی تا این ساختمان ها با امکان جابه جایی از حاشیه رودخانه، خارج شود.
از حکم تعلیق شهردار زیرآب بی‌اطلاعم!
ابراهیم یخکشی مدیرعامل آب منطقه ای مازندران نیز در این خصوص در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به اینکه لایروبی موجب کاهش سطح مقطع رودخانه می‌شود، اظهار کرد: با لایروبی، موانع از سطحی که آب رودخانه از آن عبور می کند برداشته می شود.
وی با اظهار بی‌اطلاعی از حکم تعلیق شهردار زیرآب در خصوص لایروبی رودخانه این شهر با تاکید بر اینکه اگر شهرداری خارج از چهارچوب اقدامی انجام دهد، تخلف کرده است، تصریح کرد: پاکسازی رودخانه در حوزه شهری برعهده شهرداری‌ها است و در این زمینه در شهرهای ساری، تنکابن، رامسر، قائم‌شهر و سایر شهرهای مازندران که مسیر رودخانه‌ای دارند تفاهم‌نامه‌ای منعقد شد.
آخرین اقدامات در زیرآب
یخکشی با اشاره به آخرین اقدامات انجام شده پس از سیل در زیرآب، با بیان اینکه فعالیت‌های عمرانی، احداث سیل بند و لایروبی در اولویت قرار دارد، گفت: نخستین اقدام در زیرآب، دور کردن آب از منازل و ساماندهی مسیر رودخانه است.
مدیرعامل آب منطقه ای مازندران با بیان اینکه در بالادست و پائین‌دست شهر زیرآب نیز پاکسازی مسیر رودخانه در حال انجام است و دیوارسازی نیز صورت می‌پذیرد، اظهار کرد: دیوارسازی و لایروبی رودخانه تلار در زیرآب از سوی دو پیمانکار در مسیر رودخانه در حال انجام است و بسترسازی رودخانه نیز ادامه دارد.
یخکشی در ادامه با اشاره به اجرای تفاهم‌نامه میان شهرداری زیرآب و این سازمان مبنی بر لایروبی رودخانه تلار نیز، خاطرنشان کرد: در این راستا نقشه های مشترکی برای لایروبی رودخانه تلار تهیه شد و خانه هایی که در حریم رودخانه بودند مورد بررسی قرار گرفت.
مدیرعامل آب منطقه ای مازندران افزود: در حال حاضر اجرای دیوار حائل در حریم رودخانه در دستور کار قرار دارد اما در مناطق پر شیب به دلیل شدت و سرعت آب نمی توان لایروبی با کیفیتی انجام داد.
وی تصریح کرد: جریان آب با وجود فروکش کردن سیل همچنان از سرعت و شدت بالایی برخوردار است و موجب می شود کف‌سازی به خوبی صورت نگیرد.
یخکشی همچنین با اشاره به اهمیت اصلاح سردهانه ها به دلیل آغاز فصل کشاورزی، اظهار کرد: در هر سال اصلاح سردهنه‌های کشاورزی در دستور کار قرار دارد اما سیل موجب مسدود شدن این سردهنه‌ها شد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر با توجه به آغاز فصل کشاورزی اصلاح سردهنه از اهمیت بسیار بالایی قرار دارد، گفت: به همین دلیل تخلیه آب در جویبار و اصلاح این سردهنه‌ها در گلورد، پل سفید، زیرآب سوادکوه، بهشهر، گلوگاه، نکا، ساری و بابل در حال انجام است.