موضوع ساخت و سازهای غیرقانونی در حریم و بستر رودخانه مدتی است در رسانه‌ها مطرح شده و در یکی از پر حاشیه‌ترین موارد آن ویلای غیرقانونی دختر وزیر سابق صمت  در لواسان بود که با برخورد قانونی تخریب شد.

از سوی دیگر بارش‌های سیل آسا از ابتدای سال 98 چندین استان کشور را با سیل مواجه کرد و در این میان یکی از عوامل که منجر به افزایش خسارت‌های سیل شد، تغییرات انسانی در محیط زیست که تبدیل بستر رودخانه به خیابان در حاشیه دروازه قرآن از نمونه‌های بارز آن بود.

دخالت‌های انسانی که بعضاً با مجوز در اغلب موارد بدون داشتن مجوزهای قانونی از مراجع ذی‌ربط یا با دور زدن قانون از سوی سودجویان تبعات غیرقابل جبرانی به جای گذاشت، تبعاتی که می‌شد با پیشگیری از آن‌ها میزان خسارت‌ها را کاهش و ابعاد آن را کنترل کرد.

در استان اصفهان تنها رودخانه‌ای که از گذشته حیات‌بخش این خطه بوده و امروز هم چشم امید میلیون‌ها اصفهانی است زاینده‌رود است، رودی که از کوه‌های زاگرس مرکزی سرچشمه می‌گیرد و پس از پیمودن 200 کیلومتر با تالاب گاوخونی می‌ریزد.

با وجود این که در یک دهه گذشته زاینده‌رود در پایین‌دست بیشتر سال را خشک بوده اما جریان آب در بالادست رودخانه همواره ادامه داشته و همین موضوع بهانه‌ای برای ساخت هزاران ویلا در شهرهایی مثل باغ‌بهادران و مناطق بالاتر از سد زاینده‌رود شده است.

اگرچه ساخت ویلا به خودی خود ضرری ندارد اما آنچه دوستداران محیط زیست و ساکنان بومی حاشیه زاینده‌رود را نگران کرده ساخت و سازهای غیرقانونی بعضا با مجوزهای صوری در حریم و بستر رودخانه است، موضوعی که با توجه به سیل امسال اهمیت دوچندانی پیدا کرده و زنگ خطری است برای مردم اصفهان، که البته این رانت‌خواری قانون توزیع عادلانه آب را هم نقض می‌کند.

در صورتی که بارش‌ها در اردیبهشت بر روی استان اصفهان و چهارمحال ادامه پیدا کند با افزایش سطح آب پشت سد زاینده‌رود، دبی رودخانه نیز بیشتر خواهد شد و این یعنی ویلاهایی که بدون مجوز تا لب آب ساخت و ساز انجام داده‌اند به زیر آب خواهند رفت و در صورت تخریب آن‌ها مشکلاتی را در پایین‌دست نیز به وجود خواهد آورد.

البته این حضور تا مرز بستر رودخانه به خودی خود خلاف قانون است و حتی اگر سطح آب هم بالا نیاید برای حفظ محیط زیست، رعایت حق ساکنان محلی و تداوم حیات زاینده‌رود لازم است به صورت جدی با ویلاهای ساخته شده و یا در حال ساخت بستر و حریم قانونی رودخانه برخورد شود و از آن مهم‌تر دستگاه‌های اجرایی مجوز تازه ای برای ساخت و ساز در این محدوده صادر نکنند.

پنجشنبه گذشته نیز آیت‌الله طباطبایی‌نژاد امام‌جمعه اصفهان در جمع ائمه جمعه استان با اشاره به حوادث مربوط به سیل اخیر تأکید کرد: «در جلسه استانداری هم عنوان کردم که اگر خدای نکرده چنین بارش‌هایی در اصفهان اتفاق می‌افتاد، خطرات زیادی در بر داشت، چون اقدامات عمرانی نادرستی در حاشیه رودخانه زاینده‌رود انجام شده و عرض رودخانه در برخی مناطق به کمتر از 10 متر رسیده است و حتی یک مسؤول جلوی این کار را نگرفته است».

پیشتر از خبر «تخریب 29 ویلای غیرمجاز در بستر زاینده‌رود» در اسفند سال گذشته و «تخریب 13 ویلا در حریم زاینده‌رود با حکم مراجع قضائی» اردیبهشت 96 در رسانه‌ها منتشر شد که نشان از عزم دستگاه قضا برای برخورد با متخلفان دارد اما شنیده‌ها حکایت از اعمال نفوذ برخی از صاحبان ویلاها در برابر اجرای قانون دارد.