برترین ها - سهیل بالینی: کمتر کسی است که از اینترنت استفاده کند و در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی حضور نداشته باشد. حضوری که گاهی آن‌قدر پررنگ می‌شود که آدمی به دنبال راهی برای فرار از دنیای مجازی و دردسرهایش می‌گردد.
اگر به دنبال پاک کردن خود از اینترنت هستید باید به شما اطلاع دهیم که متأسفانه هیچ‌وقت نمی‌توانید اطلاعات خود را به‌صورت کامل از این شبکه جهانی پاک کنید، اما می‌توانید با اقداماتی این حضور را کمرنگ و تا حدودی نامرئی کنید.
پاک کردن شبکه‌های اجتماعی
حذف برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های مختلف از روی گوشی و لپ‌تاپ، باعث حذف اطلاعات شما نمی‌شود بلکه تنها دسترسی شما را به شبکه اجتماعی مذکور غیرفعال می‌کند. برای حذف شدن از شبکه‌های اجتماعی مختلف باید با استفاده از روش‌هایی متفاوت برای هر شبکه، به حذف اکانت اقدام کنید.
برای حذف اکانت تلگرام باید به صفحه https://my.telegram.org/auth?to=delete مراجعه کنید و با وارد کردن شماره تلفن همراهی که با آن ثبت‌نام کرده‌اید و کد دریافتی در برنامه تلگرام، به حذف این پیام‌رسان اقدام کنید.
پاک کردن اکانت اینستاگرام به دو راه موقت و دائم امکان‌پذیر است. در نظر داشته باشید که پس از حذف دائم، امکان بازگرداندن اکانت وجود ندارد. بااین‌حال اینستاگرام تمامی اطلاعاتی که شما در این شبکه اجتماعی به اشتراک گذاشتید را حتی پس از حذف اکانت، در سرور‌های خود نگهداری می‌کند.
به‌هرحال اگر قصد دارید اطلاعات و تصاویر خود را از دسترسی عموم خارج کنید باید به صفحات ذیل مراجعه کنید. برای حذف موقت اکانت اینستاگرام به آدرس https://www.instagram.com مراجعه کنید و پس از ورود اطلاعات اکانت، به گزینه Edit Profile بروید. در این صفحه می‌توانید با انتخاب گزینه Temporarily disable my account، اکانت اینستاگرام خود را برای مدتی غیرفعال کنید. دوباره فعال کردن نیز به‌سادگی و با وارد شدن به اکانت اینستاگرام در اپلیکیشن یا وب‌سایت این شبکه اجتماعی امکان‌پذیر است.
حذف دائمی اکانت اینستاگرام ساده‌تر است و تنها لازم است به صفحه https://www.instagram.com/accounts/remove/request/permanent مراجعه کنید و اکانت اینستاگرام را برای همیشه پاک کنید. راهی ساده برای بازگرداندن اکانت‌های پاک شده وجود ندارد، اما بسیاری از کاربران توانسته‌اند با پیغام دادن به اینستاگرام، اکانت‌های پاک شده را به حالت فعال در بیاورند. البته در این پیغام شما باید ادعا کنید که پاک کردن اکانت نه به‌دست شما، بلکه توسط یک هکر انجام‌شده است.
از دیگر شبکه‌های اجتماعی مشهور در ایران می‌توان به فیسبوک اشاره کرد. هنوز مدت زمان زیادی از درز کردن اخبار فروش اطلاعات کاربران فیسبوک به شبکه‌های بازرگانی نگذشته است. این آبروریزی می‌تواند دلیلی باشد که این شبکه اجتماعی را به طور کلی کنار بگذارید. برای حذف اکانت فیسبوک باید پس از ورود به این شبکه اجتماعی، به آدرس اینترنتی https://www.facebook.com/help/delete_account مراجعه کنید.
دیگر شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی نیز هرکدام راهی را برای حذف اکانت کاربری در نظر گرفته‌اند. درصورتی‌که قصد دارید خود را به‌طورکلی از فضای اینترنت پاک کنید، بهتر است تمامی شبکه‌های اجتماعی که این سال‌ها در آن‌ها عضویت داشتید را به خاطر بیاورید و به حذف اکانت کاربری خود اقدام کنید.
حذف از وب‌سایت‌های مختلف
بسیاری از وب‌سایت‌های ایرانی و خارجی، راهی را برای حذف اطلاعات کاربری در نظر نگرفته‌اند. درصورتی‌که با یک وب‌سایت ایرانی روبرو هستید، ساده‌ترین راه برای حذف کامل اکانت، پیغام دادن و مذاکره با وب‌سایت مذکور است. در صورت عدم پیگیری مسئولین وب‌سایت، امکان پیگیری درخواست شما از طریق مراجع قانونی وجود دارد. در واقع هر وب‌سایتی که گزینه حذف اکانت را برای خود در نظر نگرفته، راه شکایت را برای کاربران باز کرده است.
مقابله با یک وب‌سایت خارجی متخلف نیز با فرستادن پیغام و ایمیل به مسئولین سایت مذکور و درخواست حذف اکانت امکان‌پذیر است. با توجه به تجربیات ما، وب‌سایت‌های خارجی با توجه به علم بیشتر به قوانین بین‌المللی، به مذاکره عکس‌العمل بهتری نشان خواهند داد و احتمالاً مشکلی برای حذف اطلاعات کاربری شما وجود نخواهد داشت.
درخواست حذف از گوگل
درصورتی‌که اطلاعاتی خاص از شما در مجموعه وب‌سایت‌های گوگل وجود دارد می‌توانید با ارائه درخواست رسمی از گوگل بخواهید تا این اطلاعات را حذف کند. در نظر داشته باشید که به‌طورکلی حذف اطلاعاتی خاص از گوگل پیشنهاد نمی‌شود، زیرا ممکن است به حذف کامل شما از این موتور جستجوی مشهور بینجامد.
شما می‌تواند اطلاعات خود در سایت‌های مختلف زیرمجموعه گوگل مانند موتور جستجوی گوگل، بلاگر، گوگل درایو، پلی استور، ویز، یوتیوب و بسیاری دیگر از محصولات این شرکت را با ارائه این درخواست حذف کنید. برای حذف اطلاعات از گوگل باید به نشانی https://support.google.com/legal/troubleshooter/۱۱۱۴۹۰۵ مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که در آغاز شما باید به گوگل اثبات کنید که صاحب اصلی این اطلاعات هستید.
حذف نتایج جستجوی کهنه
اگر گوگل در صفحه جستجوی خود نتایجی کهنه را نشان می‌دهد که در وب‌سایت اصلی به روز رسانی شده، باید به این موتور جستجو اعلام کنید که نتایج را به روز رسانی کند. حذف نتایج جستجوی کهنه از طریق لینک https://www.google.com/webmasters/tools/removals امکان‌پذیر است. در هنگام استفاده از این لینک باید با اکانت شخصی خود در گوگل وارد شده باشید. با ارسال لینک، گوگل به بررسی صفحه جدید خواهد پرداخت و اطلاعات را نیز به‌روزرسانی خواهد کرد.
پاک کردن ایمیل‌ها
ایمیل‌های شما یکی از مهم‌ترین اطلاعاتی است که باید از فضای مجازی حذف کنید. البته اگر قصد دارید آخرین رد پای خود را نیز از دسترس عموم خارج کنید. شرکت‌های مشهور ارائه‌کننده ایمیل مانند گوگل، یاهو و مایکروسافت به‌راحتی امکان حذف ایمیل افراد را در اختیار کاربران قرار داده‌اند. در نظر داشته باشید که بازگرداندن ایمیل حذف‌شده امکان‌پذیر نیست و شما تمامی اطلاعاتی که در ایمیل شخصی خوددارید را از دست خواهید داد.
تمامی ایمیل‌های که ارسال کردید، ایمیل‌هایی که دریافت کردید و فایل‌های پیوست شده به ایمیل‌ها از جمله اطلاعات مهمی است که پیش از پاک کردن نهایی ایمیل باید از آن‌ها یک نسخه پشتیبان تهیه کنید.
اطلاعاتی که پاک نمی‌شوند
حتی پس از پیروی از تمامی راهکار‌های ارائه‌شده در این مقاله، باز هم اطلاعاتی هستند که از دنیای مجازی و اینترنت پاک نخواهند شد. تعدادی از وب‌سایت‌ها ممکن است اطلاعات شما را به سرویس‌های تبلیغاتی و بازاریابی فروخته باشند و حذف چنین اطلاعاتی از داخل ایران کار چندان ساده‌ای نیست. اینستاگرام، فیسبوک، توئیتر، گوگل و تامبلر از جمله وب‌سایت‌های مشهوری هستند که تاکنون به فروش اطلاعات شخصی کاربران متهم شده‌اند.
فراتر از اطلاعات فروخته‌شده، سایت‌های پشتیبان گیری از اطلاعات وب هستند که حتی وب‌سایت‌ها و صفحات پاک‌شده را نیز در خود نگهداری می‌کنند. وب‌سایت مشهور وی‌بک ماشین (https://archive.org/web) از جمله موتور‌های جستجو است که تمامی وب‌سایت‌ها و نسخه‌های متفاوت از آن‌ها را در خود ذخیره می‌کند. درواقع حذف اطلاعات شما از یک وب‌سایت برای حذف کلی آن از اینترنت کافی نیست و ممکن است اطلاعاتی هرچند به‌ظاهر ناچیز در این سیستم‌های پیچیده اینترنتی باقی بماند. با مراجعه به وب‌سایت وی‌بک ماشین و وارد کردن یک آدرس کهنه و حتی یک وب‌سایت مشهور، می‌توانید تمامی تغییراتی که از شروع در این وب‌سایت‌ها داده شده را مشاهده کنید.
در پایان حتی اگر بتوانید تمامی شبکه‌های اجتماعی خود را پاک کنید، از موتور‌های جستجو حذف شوید، ایمیل‌های خود را غیرفعال کنید، اطلاعات فروخته‌شده را پس بگیرید و حتی به نحوی از دست سرویس‌های پشتیبان گیری از وب فرار کنید، باز هم به‌طور کامل از اینترنت و فضای مجازی حذف نخواهید شد.
گوگل، بینگ، یاهو و تمامی موتور‌های جستجوی مشهور، به همراه وب‌سایت‌هایی که در آن‌ها معرفی می‌شوند، تنها حجم کوچکی از فضای وب هستند. اگر دنیای مجازی و اینترنت را یک دریا در نظر بگیرید، تمامی چیزی که تاکنون دیده‌اید سطح دریا بوده است.
قسمتی از دریای مجازی به نام دیپ وب یا وب عمیق وجود دارد که اطلاعات حساس شما را در خود ذخیره کرده است. اطلاعاتی مانند کارت‌های بانکی، سابقه خرید، اطلاعات شخصی و دولتی، سابقه بیمه و بسیاری دیگر از اطلاعات بسیار مهم در فضایی به نام دیپ وب نگهداری می‌شود که هرچند از دید عموم خارج است، اما به‌راحتی می‌تواند در اختیار کارشناسان اینترنتی و هکر‌ها قرار بگیرد.
این البته پایان کار نیست و فضایی پایین‌تر از دیپ وب در دریای مجازی وجود دارد که به آن دارک وب می‌گویند. این فضا که درست مانند انتهای دریا، تاریک و نامشخص است از اطلاعات و ارتباطات غیرقانونی پرشده است. فروش مواد مخدر، پول‌شویی، فروش اعضای بدن انسان، فروش کودکان و بردگان جنسی از ساده‌ترین مسائلی است که در فضای عمیق و تاریک وب می‌توانید مشاهده کنید.
اطلاعات شخصی شما نیز ممکن است در این فضای تاریک وجود داشته باشد و بین سرویس‌های مختلف شکارچی ذهن و جسم انسان به فروش برسد. این که شما چه لباسی دوست دارید، به چه رنگی علاقه دارید، چه اخباری را دنبال می‌کنید و چه محصولاتی را می‌خرید، همه و همه در فضای سطحی، میانی و عمیق وب وجود دارند و حتی پس از تلاش‌های شما برای حذف از دنیای مجازی، در این فضا باقی خواهند ماند.
تنها نکته مثبت از فرار و حذف این اطلاعات به‌صورت سطحی این است که اشخاص عادی علم لازم برای جستجوی اطلاعات حذف‌شده را ندارند. هرچند خطرات اصلی دنیای مجازی با اشخاصی است که می‌توانند به اطلاعات حذف‌شده شما از اینترنت دسترسی داشته باشند.