شاید بسیاری از افراد تصور کنند که با وجود بارشهای فراوان فروردین ماه امسال درسراسرکشور، ایران واردیک دوره ترسالی شده و خشکسالی برای همیشه به پایان رسیده است اما اساتید دانشگاه معتقدندخشکسالی درکشور به پایان نرسیده است.
اساتید و متخصصان دانشگاهی نه تنها معتقد هستند که با یک دوره کوتاه بارش باران در کشور، ترسالی به وقوع نمیپیوندد و کشور همواره در معرض بروز خشکسالیهای مکرر قرار دارد بلکه بر این امر نیز معتقدند که افزایش پدیدههای حدی مانند سیل در آینده نیز محتمل است.
احتمال افزایش پدیدههای حدی مانند سیل در آینده
آزیتا امیری، دکترای اقلیم شناسی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه کشور ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه گرم و خشک کره زمین، همواره در معرض بروز خشکسالیهای مکرر قرار دارد، اظهار کرد: در سالهای اخیر، کشورهای واقع در خاورمیانه، به عنوان یکی از پیامدهای گرمایش جهانی، گرمتر و خشکتر شدهاند، فراوانی و شدت خشکسالیها و پدیدههای حدی مانند سیل بیشتر شده و در سالهای آینده نیز بیشتر خواهد شد.
وی با بیان اینکه افزایش بارندگیها در یک مقطع زمانی یک یا چند ماهه یا حتی یک ساله نمیتواند بیانگر آغاز یک دوره ترسالی بلند مدت باشد، تصریح کرد: کمبارشی یا پربارشی در یک منطقه برآیند عملکرد و تعامل چندین پدیده دور پیوند بزرگ مقیاس محسوب میشود که دوره زمانی فعالیت آنها از یک ماه تا حتی چند سال است، بنابراین بارشهای اخیر در کشور نمیتواند به طور قطع پایان دوره خشکسالی و آغاز ترسالی را نوید دهد.
کارشناس هواشناسی مازندران با اشاره به اینکه در کشور ایران، ترسالی به طور ذاتی یک فرصت است که منجر به تجدید حیات گیاهی و جانوری، رونق کشاورزی و دامداری، پرشدن آب سفرههای زیرزمینی و پر آب شدن رودخانهها میشود، خاطرنشان کرد: افزایش شدید و مقطعی بارندگی پس از یک دوره طولانی خشکسالی منجر به خسارات سنگین خواهد شد چرا که خشکسالی منجر به کوچک شدن سفرههای زیرزمینی، نشست زمین، کاهش نفوذپذیری خاک و از بین رفتن تدریجی پوشش گیاهی شده و امکان نفوذ و ذخیره این بارشها را کاهش میدهد و به صورترواناب و سیلاب در سطح زمین جاری خواهند شد.
خشکسالی و بحران بزرگ پیشرو
امیری گفت: در صورتی که خشکسالی به خاطر کم آب شدن یا خشک شدن موقتی برخی رودخانهها، تجاوز به حریم آن، ساخت و سازهای غیرمجاز، اجرا نشدن به موقع لایروبی و تمیز کردن مسیر رودخانهها باشد، آنگاه بروز یک دوره کوتاه ترسالی مانند آنچه در نوروز سال جاری مشاهده شد منجر به بحران بزرگی میشود.
وی ادامه داد: از راههای بهره گیری مناسب از بارشها و تبدیل آن به فرصت، میتوان از سدسازی در مناطق مستعد، گسترش فرهنگ آبخیزداری، آبخوانداری و توسعه آببندانها، حفظ مراتع، جنگل و منابع طبیعی و عدم تجاوز به حریم رودخانههای فصلی و در یک کلام حفظ محیط زیست نام برد.