عیسی کلانتری میگوید سیل اخیر منافع زیادی برای ایران به همراه داشته است.
سیل فروردینماه ایران در شرایطی ۲۲استان کشور را تحت تاثیرخود قرار داد و ۵ استان را به وضعیت بحرانی کشاند که برآورد میشود حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان خسارت به کشور تحمیل کرده است. اما همزمان هستند کسانی که معتقدند که این سیل منافعی نیز برای ما داشته است.
در واقع صحبت از استفاده از منافع سیل یا تخریبهای آن بحثی سنتی میان کارشناسان این حوزه است و حالا عیسی کلانتری، رییس سازمان محیطزیست از منافع آن میگوید.
او در رابطه با منافع سیل اخیر ایران گفت: یک بارندگی ۸۰میلیارد مترمکعبی در حدود ۲ هفته در ایران بارید. از سویی هرمتر مکعب آبی که وارد کشور میشود دو برابرکشاورزی برای اقتصاد کلان کشور سود دارد، این یعنی این بارشها قطعا برای ایران سود داشته. جای تاسف است که این سیل تلفات و خسارتهایی داشت ولی منهای این تلفات جانی، منافع کلان این سیل برای اقتصاد کشور دهها برابر خسارتهایش است.
او در رابطه با منافع سیل اخیر توضیح داد: وقتی آب وارد طبیعت میشود تالابها، باتلاقها و درختهای زاگرس که داشتند از بیآبی خشک میشدند جانی دوباره میگیرند و از سویی میزان آبهای زیرزمینی و سطحی هم افزایش پیدا میکند.
کلانتری با اشاره اینکه همه این اتفاقات برکات سیل اخیر بودند افوزد: شاید خسارتهای این سیل در سطح کلان کشور یکدهم منافع آن هم نباشد. البته تلفات انسانی این حادثه غیرقابل جبران است.
رییس سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با وضعیت برنامه احیا دریاچه ارومیه بعد از بارندگیهای اخیر گفت: اینطور نیست که بگوییم در احیا دریاچه ارومیه چند سال جلو افتاده باشیم. این اتفاق شاید ما را چند ماه جلو بیاندازد، چراکه شمال غرب کشور بارندگی زیادی نداشته. بارندگیها بیشتر در غرب کشور بودند.
به فکر تغذیه سفرههای آبهای زیر زمینی باشیم
اما یکی از نکاتی که باعث میشود موافقان منافع سیل روی آن دست بگذارند، احتمال تعذیه آبهای زیر زمینی است، در این زمینه نادرقلی ابراهیمی، دبیر ستاد توسعه فناوریهای آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری میگوید: در مواقعی که ترسالی میشود باید به فکر تغذیه سفره آبهای زیرزمینی باشیم. یکی از بهترین فرصتهای استفاده از سیل، هدایت و مدیریت سیلاب به سمت دشتها و آبخوانها با پخش سیلاب و آبخوان داری است که کمبود منابع زیر سطحی و زیر زمینی را جبران میکند.
او میگوید: هر منطقهای که عملیات آبخوانداری و آبخیزداری اجرایی شده سیل در آن مناطق کمترین ضایعات را به بار آورده است. بدین واسطه آب به صورت طبیعی از طریق مراتع جنگلها و تعدیل جریان در آبراههها وارد پروفیل خاک و آبهای زیرزمینی شده است و سفرههای زیر زمینی تغذیه شده و سیلاب تخریبی به بار نخواهد آورد.
اما محمدفاضلی مدیرکل دفتر مطالعات اجتماعی وزارت نیرو در این باره میگوید: سیلابها باعث تغذیه آبهای زیرزمینی میشوند و از طریق تقویت پیکرههای آبی، علاوه بر فواید محیطزیستی این پیکرههای آبی، امکانات تفریحی و توریستی آنها را نیز تقویت میکنند. سیلابها زمینهای شور شده را میشویند و از میزان آلودگیهای ناشی از سموم و کودهای شیمیایی انباشته و متمرکزشده در اراضی میکاهند.
به گفته او سیل سبب تخریبهای اقتصادی در منطقه سیلزده میشود اما همزمان سبب تشدید فعالیتهای اقتصادی در خارج منطقه سیلزده و همچنین تشدید فعالیت اقتصادی برای بازسازی میشود. غنی ساختن اراضی کشاورزی و همچنین در دسترس قرار دادن آب بیشتر برای فعالیتهای صنعتی، توریستی و خدماتی، فواید اقتصادی فراوانی برای سیل ایجاد میکنند.
فاضلی میگوید: ارزیابی واقعبینانه از سیل در چارچوب موازنه خسارات سیل، که خود به دو دسته پولی (تخریب زیرساختها، از دست رفتن مشاغل، ساعات از دسترفته کار و مزارع تخریبشده) و غیرپولی (نظیر از دست رفتن جان انسانها و رنج سیلزدگان) تقسیم میشوند؛ و منافع سیل به دست میآید. عنصر زمان بسیار تعیینکننده است. خسارات در کوتاهمدت وارد میشوند اما فواید عمدتاً در طول زمان و در چارچوب «خدمات اکوسیستمی» به دست میآیند.