روزنامه همشهری: فیلترینگ اینستاگرام که بعد از بستن دسترسی ایرانی‌ها به تلگرام، از سوی عده‌ای مطرح می‌شد، حالا دوباره ورد زبان عده‌ای شده است؛ گروهی که می‌گویند به‌خاطر بسته شدن حساب‌های مقام‌های ایرانی و به‌خصوص سرداران سپاه باید از این شبکه بیرون آمد و به‌عنوان اقدام متقابل، این شبکه مجازی را در ایران فیلتر کرد. این ایده در حالی مطرح می‌شود که بستن این حساب‌ها به اعتقاد بسیاری از کارشناسان به‌خاطر تأثیرگذاری آن‌ها بوده است و اتفاقا از طریق حضور در همین فضاست که می‌توان طبق فرمایش رهبری، ضمن رساندن صدای ایران به جهان، به دشمنان تودهنی زد.
به عقیده این گروه در مقابل اقدام آمریکا که سعی در منزوی کردن ایران و مردم کشور در صحنه جهانی دارد باید شبکه‌های اجتماعی دیگر ازجمله توییتر را هم رفع فیلتر کرد تا بتوان صدای ایران را به مردم جهان رساند. افکار عمومی جهان مهم‌ترین عامل تأثیر‌گذار در صحنه‌های بین‌المللی است که بخش مهمی از آن در دوران جدید در شبکه‌های اجتماعی شکل می‌گیرد. از بین رفتن شغل‌های خانگی و هزینه‌های فنی و مالی که با فیلترینگ احتمالی پرطرفدارترین شبکه مجازی ایران رخ می‌دهد، تبعات بسیاری برای کشور خواهد داشت. همشهری در این گزارش، مسائلی را که با فیلترینگ اینستاگرام برای کشور پیش خواهد آمد با کارشناسان بررسی کرده است.
باز شدن همه شبکه‌های اجتماعی، نیاز جدی ایران
تأثیرگذاری حساب‌های مجازی بزرگان کشور در اینستاگرام باعث جلب توجه و بسته شدن آن‌ها شده بود. بدون شک اگر این تأثیر وجود نداشت، کسی آن حساب‌ها را نمی‌بست. پوریا آسترکی، کارشناس فضای مجازی با تأکید بر این تأثیرگذاری به همشهری می‌گوید: «اگر اینستاگرام از همان یک سال قبل یا از ابتدای کار بسته شده بود، به‌جای اینکه چنین تأثیرگذاری بزرگی را شاهد باشیم، در‌های جهان را به روی خودمان بسته بودیم. حالا هم با وجود آنکه به چنین دستاورد مهمی رسیده و فهمیده‌ایم می‌توانیم بر جهان تأثیر بگذاریم، بعضی‌ها می‌خواهند جلوی تأثیرگذاری ما در جهان را بگیرند.» راه‌حل از نظر آسترکی، نه‌تن‌ها فیلتر کردن اینستاگرام نیست که برعکس، در چنین موقعیتی باید شبکه‌هایی مثل توییتر، فیسبوک، یوتیوب و تلگرام را باز کرد: «هرکدام از شبکه‌ها کارکرد خودشان را در نبرد رسانه‌ای دارند و روی مخاطب خاصی تأثیر می‌گذارند. به همین دلیل، وقتی صحبت از رساندن صدای ایران به جهان می‌شود، باید روی همه مخاطب‌ها تأثیر بگذاریم و نباید به یک پلتفرم دل خوش کنیم.
اتفاقا الان وقت آن است که جا را برای حضور بیشتر مردم در شبکه‌های دیگر باز کنیم.» او تأکید کرد: «نیرو‌های زیادی در کشور وجود دارند که کارشان حفظ تأثیرگذاری فضاست. این افراد می‌توانند سخنان رهبری را در همین شبکه‌ها منتشر کرده و صدای ما را به دنیا برسانند. این افراد چه‌بسا اینکه کار تبلیغاتی در رسانه‌ها انجام بدهند، حقوق می‌گیرند. پس بهتر است همین فضا را حفظ کنند نه اینکه آن را تغییر بدهند.»
به‌نفع ترامپ، به‌ضرر سپاه
فیلترکردن اینستاگرام آن‌هم به‌خاطر بسته شدن حساب‌های کاربری سپاهیان و مقامات کشور، به گفته پوریا آسترکی می‌تواند آب به آسیاب دشمن ریخته، نتیجه عکس بدهد. او می‌گوید: «زمانی که ترامپ سپاه را گروه تروریستی اعلام کرد، بسیاری از مردم و رسانه‌ها جواب‌شان را دادند و گفتند که این رفتار را برنمی‌تابند. حالا اگر اینستاگرام فیلتر شود، ترامپ بسیار خوشحال خواهد شد که ببیند بخشی از مردم از سپاه ناراحت شده‌اند. چنین اتفاقی یک موج منفی علیه سپاه ایجاد می‌کند، چون می‌گویند به‌خاطر انتقام صفحات خودشان آن را فیلتر کرده‌اند. این موج منفی همان چیزی است که ترامپ به آن نیاز دارد.»
مهاجرت غیرممکن است
از آنجایی که تعداد زیادی از کاربران به‌واسطه فیلترینگ تلگرام به فیلترشکن دسترسی دارند، به‌نظر می‌رسد با بسته شدن اینستاگرام هنوز خیلی‌ها به این شبکه دسترسی داشته باشند. با وجود این، حورا وکیلی، کارشناس بازاریابی آنلاین به همشهری می‌گوید: «بستن این شبکه تأثیر جدی روی کسب و کار‌هایی خواهد گذاشت که عموما خانگی و کوچک هستند و از طریق این شبکه اجتماعی کسب درآمد می‌کردند. کسب و کار‌های بزرگ‌تر راه دیگری برای تبلیغ پیدا خواهند کرد، اما عمده آسیب مربوط به کار‌های کوچک و قشر متوسط و ضعیف خواهد بود.» او احتمالا مهاجرت به شبکه‌های اجتماعی داخلی را رد کرده، می‌گوید: «معدود شبکه‌های اجتماعی داخلی به‌خاطر شایعه‌هایی که در مورد نقض حریم خصوصی کاربران وجود دارد، عملا مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. در نتیجه مهاجرت کاربران به این شبکه‌ها منتفی است.»
وزیر ارتباطات: نباید منزوی شویم
بستن راه دسترسی ایرانی‌ها به شبکه‌های اجتماعی به‌معنای منزوی کردن کشور است و چنین وضعیتی به نفع کشور نیست. محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات پیش‌تر در گفتگو با همشهری ضمن تأکید بر مشکلاتی که هر شبکه‌ای می‌تواند داشته باشد، درباره فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و به‌صورت ویژه توییتر گفته بود: «دید ما این است در شرایطی که استکبار جهانی در تلاش است ایران را منزوی کند و علیه ما در افکار عمومی جهان دست به هم‌افزایی و فضاسازی بزند تا افکار عمومی را برای تهاجمات آماده کند مردم جهان باید صدای ایران و مردم ایران را بشنوند. اینکه ما نگرانی داشته باشیم که اگر در دریا برویم پایمان خیس می‌شود که طبیعی است. آن هم ظرفیتش وجود دارد که نگرانی‌هایی که مطرح می‌شود با حضور نیرو‌های داخلی و دلسوز کشور پاسخ داده شود.»
پادزهر در مقابل دشمن
۶ وزیر و ۲ نماینده مجلس عضو کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه از حدود یک‌سال قبل طی نامه‌ای خواستار رفع فیلتر توییتر شده‌اند. چند ماه پس از این درخواست که توجهی به آن نشد محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان هم در پاسخ به سؤالی درباره رفع فیلتر توییتر گفت: احساس می‌کنم حضور گسترده‌تر کاربران واقعی ایرانی در این شبکه اجتماعی می‌تواند پادزهری در برابر حضور هماهنگ شده و بعضا فیک برخی از کاربران توییتر که علیه ایران در این شبکه اجتماعی فعالیت می‌کنند، باشد.