گاهی بی دلیل احساس می کنیم قلب مان به شدت به سینه می کوبد و یا اینکه دارد از جایش کنده می شود، حتی وقتی در صحت کامل هستیم. به این حالت تپش قلب می گویند.
شاید عجیب به نظر برسد، اما تپش قلب معمولا یک مشکل قلبی تلقی نمی شود. در حقیقت، بین کسانی که به دلیل تپش قلب به اورژانس منتقل می شوند، فقط در ۳۴ درصدشان نارسایی قلبی تشخیص داده می شود.
در زنان، شایع ترین دلیل تپش قلب، انگیزه های غیر قلبی است، مانند استرس، اضطراب، ترس، ورزش سخت، استفاده از داروهای خاص، مشکلات تیروئید، یا تغییرات هورمونی به خاطر عادت ماهیانه، بارداری و یا یائسگی. این عوامل می توانند با تغییر وضعیت روحی که سبب تغییرات هورمونی می شوند، تپش قلب ایجاد کنند؛ چیزی شبیه واکنش به شرایط جنگ و گریز که می تواند موجب تپش قلب یا ریتم نامنظم آن شود.
تحقیقات نشان داده است خوردن چند فنجان قهوه در روز نه تنها نمی تواند تپش قلب را برطرف کند، بلکه قرص های کافئین دار و نوشیدنی های انرژی زا می توانند سبب تپش قلب هم بشوند. این محرک ها باعث می شوند ضربان قلب شما تندتر شود و احساس تپش قلب کنید.
بیماری های قلبی ارثی و ژنتیکی می توانند در تعداد دفعاتی که احساس تپش قلب می کنید موثر باشند. اگر مدت کوتاهی تپش قلب دارید، مثلا کمتر از دو یا سه دقیقه طول می کشد و یا تپش قلبی دارید که می آید و می رود و یک بار در هفته یا کمتر تجربه اش می کنید، دلیلی ندارد که برای مراجعه به پزشک عجله کنید. اما اگر بیشتر از این ها رخ می دهد، باید به پزشک مراجعه نمایید.
کسانی که تپش قلب در آنها همراه با علائمی چون احساس ناراحتی یا درد در قفسه سینه، تنگی نفس، سرگیجه، یا احساس این که گویی در حال مرگ هستند، باشد سریعا باید به پزشک مراجعه کنند. این تپش های مکرر و طولانی مدت، با علامت یا بدون علامت، می تواند نشان دهنده آریتمی باشد؛ یعنی تغییر در ضربان الکتریکی که ریتم قلب را فرماندهی می کند می تواند موجب الگوی غیرطبیعی ضربان قلب شود.
وقتی که بی نظمی ضربان قلب خیلی زیاد باشد، خطری مانند فیبریلاسیون دهلیزی وجود دارد که می تواند فرد را در معرض سکته مغزی قرار دهد. دلیلش هم این است که انقباضات قلب به اندازه کافی قوی و منظم نیستند و خون در حفره ای از قلب جمع می شود و منجر به لخته های خون می گردد. این لخته ها به سمت مغز پمپاژ شده و در آن جا جریان خون را مسدود می نمایند و به طور بالقوه سبب سکته مغزی می گردند.
برای درمان تپش قلب اول، پزشک تان بررسی می کند که آیا مشکلی در الگوی ضربان قلب شما وجود دارد یا خیر. اگر دلیل این مشکل، عاملی غیر از قلب باشد، مثلا قرص های کافئین دار یا استرس، درمان علت اصلی می تواند تپش قلب را برطرف نماید. دوره اولیه درمان، هر گونه عامل آزاردهنده یا برانگیزاننده را به راحتی برطرف خواهد کرد. تشخیص مشکلات مربوط به ریتم ضربان قلب، نسبتا ساده است: پزشک می تواند بوسیله نوار قلب یا اولتراسوند، وضعیت ضربان قلب تان را بررسی نماید.
اگر پزشک، آریتمی یا بی نظمی ضربان قلب را مشاهده کند، دو انتخاب دارید. اول این که داروی ضدانعقاد خون مثل کمادین (Coumadin) مصرف کنید که از تشکیل لخته خون پیشگیری کند یا مهارکننده های بتا یا مهارکننده های تونل کلسیم استفاده کنید. راه دیگر هم ابلیشن یا تخریب با امواج رادیویی است. در این فرایند، از انرژی رادیوفرکوئنسی برای سوزاندن مسیرغیرطبیعی الکتریکی در بخشی از قلب که ایجاد اختلال در ضربان کرده استفاده می شود. این کار اجازه می دهد تا قلب ضربان طبیعی داشته باشد.
۸ روش برای پایین آوردن ضربان قلب
خوشبختانه راهکارهایی وجود دارد که می توانید به محض شروع تپش قلب، آن ها را بکار ببرید تا ضربان قلب تان را کاهش دهید. حتی می توانید جلوی تکرار آن را بگیرید.
تحرک تان را کم کنید
به محض اینکه متوجه بی نظمی ضربان قلب تان شدید، بنشینید و پاهای تان را به جایی تکیه دهید. آرام و عمیق نفس بکشید و اجازه دهید با هر دم شکم تان کاملا بالا بیاید. اگر روی تنفس آرام و یکنواخت تمرکز کنید، ضربان قلب تان نیز خیلی زود به حالت طبیعی اش برخواهد گذشت.
محکم سرفه کنید
سرفه کردن موجب افزایش فشار درون قفسه سینه می شود. گاهی برای برگرداندن ضربان قلب به ریتم طبیعی اش، همین شیوه کافی است.
کمی آب بنوشید
چند قلپ آب خنک بنوشید. کسی نمی داند دقیقا علت این تاثیر چیست، اما بعضی افراد با نوشیدن آب خنک، فورا ضربان قلب شان آرام می شود. یک تئوری این است که آب خنک باعث می شود مری تان به قلب شما فشار وارد کند و این تلنگری است برای برگرداندن قلب به ضربان عادی. همچنین می توانید کمی آب سرد به صورت تان بزنید. شوک ناشی از این حرکت هم راهکار مناسبی برای ایجاد ضربان طبیعی قلب است.
تغذیه متعادل داشته باشید
زیاد ماهی بخورید. ماهی سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است که برای قلب عالی می باشد.
در یک وعده غذا پرخوری نکنید
با پرخوری بدن تان مجبور می شود حجم زیادی از غذا را هضم کند و برای این کار، خون از طرف قلب به سمت سیستم گوارشی می رود. این حالت می تواند منجر به تپش قلب شود.
مصرف کافئین را کمتر کنید
نوشیدن قهوه، چای و یا نوشیدنی های کافئین دار در برخی افراد می تواند موجب تپش قلب گردد.
استرس تان را کم کنید و بخوابید
اگر تپش قلب دارید، این احتمال وجود دارد که استرس سبب آن باشد. در حقیقت تپش قلب ممکن است روش هشدار بدن شما در مورد میزان استرس تان باشد که حد سالم را رد کرده است. پس هر روز سی دقیقه وقت بگذارید و به ذهن و بدن تان اجازه ریلکس شدن دهید. می توانید چند قطره روغن اسطوخودوس در دستمالی چکانده و رایحه مطبوعش را استشمام کنید تا آرام شوید. هر شب حداقل هفت ساعت بخوابید، خستگی می تواند زمینه ساز تپش قلب باشد.
فعالیت بدنی منظم داشته باشید
سه یا چهار بار در هفته و هر بار حداقل ۳۰ دقیقه ورزش هوازی انجام دهید. پیاده روی، دو و تنیس انتخاب های بسیار خوبی هستند. فقط مواظب باشید درگیر رقابت های ورزشی سخت و جدی نشوید تا استرس به سراغ تان نیاید. با شدت و سرعتی ورزش کنید که حین فعالیت ، توان حرف زدن را از شما نگیرد. قبل از هر تمرین، ده دقیقه بدن تان را گرم کرده و بعد از هر تمرین هم ده دقیقه بدن تان را سرد کنید.